Kocaeli Life Dergisi Röportajı

Gelecek kodlarla inşa edilecek; ROBKOD

Geleceğin kodlarla inşa edileceğini düşünen bir grup bilişim teknolojisi öğretmeni Kocaeli’de bir ilki gerçekleştirdi, ROBKOD’u kurdu

Son yıllarda ‘robotik’, ‘robotik kodlama’, ‘STEM’, ‘endüstri 4.0’ gibi kavramlarla sık sık karşılaşıyoruz. Geleceğe hakim olmak isteyen ülkeler, milletler bu konular üzerine bilimsel çalışmalar yapıyor. Türkiye bu konuda biraz geç kalsa da dünyaya yetişmek için var gücüyle koşuyor. Yıllar önce ‘Yazılım öğreneceğim de ne olacak?’ dediğimiz bu meslek, şimdi çağa hakim olmak için elzem durumda. Yazılım, kodlama, robotik okullarda en çok okutulan dersler haline gelirken, bu konuların bir ders olmasının ötesinde yaygınlaşmasını, geleceğin mesleği haline gelmesini isteyen bir grup bilişim teknolojisi öğretmeni, Kocaeli’de bir ilki gerçekleştirerek Robotik ve Kodlama Eğitim, Tanıtma ve Yaygınlaştırma Derneği’ni kurdu. Kısa adı ROBKOD olan derneğin başkanlığını Bülent Yüksel üstelendi. Derneğin amacı ilkokuldan itibaren tüm çocuklara robotik ve kodlamanın temelini öğretmek, yeni nesli şu an adı konulmayan mesleklere hazırlamak. Gelin, derneğin hedeflerini, amaçlarını ve çalışmalarını, kurucu başkan Bülent Yüksel’den dinleyelim.

Bülent Bey, öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?

Bilişim ve teknoloji öğretmeni olarak 20 yıldır görev yapıyorum. Şu an İzmit Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi’nde ders veriyorum. Derneğimizin yönetim kurulunda bulunan öğretmenler de bilişim teknolojisi öğretmenidir.

Kısa adı ROBKOD olan Robotik ve Kodlama Eğitim, Tanıtma ve Yaygınlaştırma Derneği’ni kurmaya nasıl karar verdiniz?

Derneğimiz 6 Haziran’da kurulan çok yeni bir dernek. Bilim teknolojisi öğretmenleri olarak bu dersi okullarda zaten veriyoruz, zaman zaman sosyal sorumluluk projeleri kapsamında da çocukları eğitiyoruz ancak bireysel olarak yetemediğimizi, her zaman her ihtiyaca cevap veremediğimizi fark ettik. Robotik ve kodlamayı yaygınlaştırmak, yeni nesle bu işi öğretmek için ne yapabiliriz derken bir çatı altında toplanmanın uygun olacağını fark ettik. Dernekleşirsek daha çok kişiye ulaşabiliriz diye düşündük. Bir aydan kısa bir sürede çok güzel geri dönüşler aldık. Yönetim kurulumuzda; Ali Gümüş, Yasin Koçman, Gökhan Cihan Abayhan, Hasan Burçin Menteş, Halil İbrahim Altundağ ve Kamil Aydın görev yapıyor.

Derneğin faaliyetleri neler olacak?

Yola çıkış noktamız robotik ve kodlamayı öğretmek çünkü geleceğin kodlarla inşa edileceğini düşünüyoruz. Bunu sadece biz değil tüm dünya düşünüyor. Dünya üzerindeki en karlı şirketlere baktığımızda ilk 10 içerisinde yazılım şirketleri var. Türkiye olarak genç bir nüfusa sahibiz ve genç neslin yazılım, robotik ve kodlama konularına bir hayli ilgili olduğunu görüyoruz. Çocuklar, yaptığı şeyin sonucunu gördüğünde daha mutlu oluyor.

Son zamandalar ‘STEM’ diye bir kavram girdi hayatımıza. Bilim, teknoloji, matematik ve mühendislik alanlarının bir araya getirilerek derslere entegre edildiği ve yaptığımız uygulamaların bu alanla bağlantısının ne olduğunu anlatan bir kavram bu. Okullarda ‘STEM’ için sınıflar kuruluyor. Dernek olarak amaçlarımızdan biri bu konuda laboratuvar kurulumlarına destek olmak, eğitimlere katkı sunmak. Bunun yanı sıra zeka ve akıl oyunları da çocuğun düşünmesini sağlayan bir durum. Çocuklarımızı bir şekilde bilgisayar oyunlarından uzaklaştırıp onları gerek yazılıma gerekse ufuklarını açacak zeka ve akıl oyunlarına yönlendirmemiz lazım. Aslında zeka oyunlarını çocuklara öğrettiğimiz zaman bilgisayar kodlamaya da alt yapı hazırlıyoruz. Çocuk akıl oyunlarıyla sistematik düşünmeyi öğreniyor, bir sonraki aşamada neler yapması gerektiğini düşünmeye başlıyor.

STEM’in yanı sıra bir de ‘Endüstri 4.0’ kavramı girdi hayatımıza.

Evet, bu konunun da tamamen robotik konusunun içerisinde olduğunu düşünüyoruz. Endüstri 4.0 kavramı ile insan bedeninin değil de insan beyninin çalıştırıldığı bir döneme doğru gidiyoruz. Bu bağlamda önümüzdeki yıllarda en popüler meslekler şu an var olmayan, adını bilmediğimiz meslekler olacak. Bu mesleklerin ana temasını yazılım, kodlama ve internet oluşturacak. Bunların dışında en güçlü olduğumuz alanlardan biri uluslararası çalışmalar. Hasan Burçin Menteş hocamız, Kocaeli’de Avrupa Birliği projelerinde yer alan 10 kişiden biri. İzmit’te akreditasyon alan 3. okul olduğumuz için de şu an herhangi bir hocamız ya da bir öğrencimiz yurt dışında eğitim almak istediği takdirde Hasan Hocamıza nerede okumak istediğini, zamanını söyleyerek hiçbir ek prosedüre gerek duymaksızın projesini gerçekleştirebilecek. İşte bu gücümüzü ülkemizin yararına kullanacağız. Dernek olarak çalışmalarımızı uluslararası alana taşıyacağız.

KURSLAR AÇILACAK

Derneğinizin ilk faaliyeti ne olacak?

Ana hedefimiz robotik ve kodlamayı yaygınlaştırmak, robotik kodlama yazılımda öğrencileri ve gençlerimizi yetiştirmek. Bunun için kurslar açıyoruz. İlk kursumuz 2 Temmuz’da başlayacak. İzmit Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi’nde kursumuz için yer tahsis ettik. Kursumuz 2 kur şeklinde olacak ve 20 saatlik temel eğitim vereceğiz.

Hedef kitleniz kimler?

7-10 yaş ve 11-14 yaş olmak üzere 2 hedef kitlemiz var. Çok ilginçtir ki bize anasınıfından da çok talep geldi. Bir sonraki kurslarımızı küçük yaşlara kaydıracağız. 20 saatlik, birer haftalık kurslar olacak.  7-10 yaş kursunda algoritma kavramı ile başlayıp çocukların programlar yapabileceği uygulamalar üzerinde pratik yapacağız. Küçük yaş grupları için geliştirilmiş eğitim setleri var. Bu setler doğrultusunda onların seviyesinde sensör, basit elektronik devreler gibi kavramları öğreteceğiz. En son da Arduino’ya giriş yapacağız. Aslında bizim en çok hedeflediğimiz eğitim Arduino. Arduino dediğimiz küçücük kartla akıllı ev sistemini kontrol edebiliyorsunuz. Yani evinizin klimasını bir komutla iş yerinden açıp kapatabiliyorsunuz. Büyük yaş kategorisinde de Arduino’ya ağırlık vereceğiz. Sonunda da çocuklardan yaptıkları şeyi telefonla uyumlu hale getirmelerini isteyeceğiz, telefonla o işi kontrol edebilmeyi öğreteceğiz. Telefona indirilecek uygulamalarla çocuk, robotu kontrol edilebilir hale getirecek, o robotu telefonla uyumlu hale getirmenin kodlarını yazabilecek.

TEMEL OLUŞTURACAĞIZ

Kurslar ücretli mi olacak?

Kullandığımız ekipmanların, robot parçalarının devreleri gibi malzemeleri temin etmek için bir ücret talep edeceğiz. Kurs merkezinin de bir ücretlendirmesi olacaktır. Ailelerden bu tür masraflar için bir miktar para almamız gerekecek. Tabii alacağımız ücretler cüzi olacak. Kaldı ki bugün robotik, kodlama ve yazılım eğitimi almak istediğinizde ciddi paralar ödemek zorunda kalıyorsunuz.

Kurslarınızın sürekliliği olacak mı?

Elbette, birer haftalık dönemler halinde kurslarımızı yapmayı düşünüyoruz. Talep gelmesi halinde 16-17 Temmuz tarihlerinde de bir kurs açmayı planlıyoruz. Ağustos ayında da bir kurs açacağız. Çok yoğun bir talep olması halinde belki de her hafta kurs veririz.

20 saatlik kurs sürecinde bir çocuk her şeyi öğrenebilecek mi?

Biz ilk etapta bir temel oluşturacağız. Önemli olan işin mantığını öğretmek. Ben meslekte 20’nci senemdeyim, hiçbir zaman bilgisayarla ilgili her şeyi öğrendim diyemiyorum. Zaman içerisinde gelişen teknolojiyle birlikte her şey değişiyor. Ben öğrencilerimle konuştuğumda onlara üniversitede öğrendiğim şeyleri anlatmadığımı söylüyorum. Her sene bir şeyler öğrenmek zorundayım. Yazılım konusunda da temel olarak bir eğitim verebiliriz.

Çocuklara yönelik kurslar açacaksınız ancak sizin gibi bilişim teknolojisi öğretmenlerine yönelik eğitimleriniz olacak mı?

Tabii ki… Bizim amaçlarımız arasında onları eğitmek de var. Aslında bizim için bir öğretmen eğitmemiz çok daha önemli. Biz bir öğrenciye ulaştığımız zaman çok bir şey başarmış olmuyoruz ama bir öğretmeni eğitirsek, 40 tane öğrenciye ulaşmış oluyoruz. Akademisyenlerle ve ilçe milli eğitim müdürlükleriyle de iletişim halindeyiz. İlerleyen süreçlerde onlarla da birlikte bu eğitimleri yaygınlaştıracağız.

Bilim adamları gelecek yıllarda insan gücüne ihtiyaç kalmayacağını, her işi robotların yapacağını ön görüyor. Bu insanlığı biraz da korkutuyor. Siz de böyle düşünüyor musunuz?

Çağımız, robot çağı. Evet, insan gücüne gerek kalmayacak, makineler insanoğlunun yapabileceği her şeyi yapacak. Hatta bununla ilgili kâbus senaryoları var; robotların dünyayı ele geçireceği yönünde. Ben böyle olacağını düşünmüyorum. Muhakkak insana ihtiyaç var. Makineler düşünebilir ancak bir yere kadar. Önümüzdeki 10 yıl içerisinde Japonya’da insan gücünün sanayi ve üretimdeki oranı yüzde 70 azalacak. Bu çok ciddi bir rakam.  Robotlar üretime girecek ancak o robotları kimler programlayacak? İşte bu noktada robotları programlayacak olan insana ihtiyaç duyulacak ve böyle bir iş gücü doğacak. Biz de buna hazırlık yapıyoruz. Ülkemizin gelişimine büyük bir katkı sunacağımıza inanıyoruz. Bilişim teknolojisinde daha erken yol alabilseydik bugün ülkemiz uzaya kendi uydusunu fırlatabilecek duruma gelmiş olacaktı. 2023 yılına kadar tüm dünyada yaklaşık 800 milyon işin insanlar yerine robotlar tarafından yapılması ön görülüyor. Endüstrideki bu devrim çok uzun yıllardan beri var. Bir kazı yapmak için buldozer kullanıyoruz şu an ama elinde kazma ile dolaşan işsiz insanlar yok değil mi? Çünkü onlar farklı bir mesleğe yöneldi. Şu anda da aynı şey söz konusu. Biz de kendi öğrencilerimizi yeni mesleklere yönlendiriyoruz.

Tek handikabımız bunu hızlı yapmak zorunda oluşumuz. Bunun için robotik ve kodlama işini daha hızlı anlatmalı, daha çok insan yetiştirmeliyiz. Bizim derdimiz öğrenciye beceri katmak. Bu mekanikle, otomasyonla ve robotlarla yarışabilmelerini sağlayacak. Gelecek nesil, robotlarla yarışmaya kalkarsa kaybeder. Çünkü robot, yemiyor-içiyor, yorulmuyor, her ağır işi rahatlıkla yapabiliyor. İnsan, o robotu kodlayabilmeli, programlayabilmeli, yönetebilmeli, tamir edebilmeli. İnsanın işi bu olmalı, aklını kullanarak bir şey yapmalı.

KAPSAMLI BİR DERNEK

Derneğinize üye alımı nasıl olacak?

Bize şu aşamada maksimum fayda sağlayacak arkadaşların üye olması birinci önceliğimiz. Yazılım, bilgisayar, kodlama ve robotik ile ilgili herkes derneğimize üye olabilir. İlk hedefimiz bilişim öğretmenlerinin aramıza katılması.

Dernek binanız var mı?

Dernek kurduğunuz zaman mutlaka bir yer göstermek zorundasınız. Bizim Kuruçeşme’de bir yerimiz var ancak eğitimler için yeterli değil. Orası sadece ofis olarak kullanılabilir. Aslında şehir içinde de herkesin rahatlıkla ulaşabileceği yerimiz var ancak şu an için kullanıma sokmadık. Orayı ilerleyen dönemde eğitim salonu yapmak istiyoruz. Bizim amaçlarımız arasında gelecek zamanda şirketleşme de var.

Diğer derneklerden farkınız ne olacak?

Bizim danışmanlık, eğitim ve etkinlik yarışmaları olarak 3 farklı faaliyetimiz var. Siber güvenlikten tutun da endüstri 4.0’a kadar birçok konuda çalışmalarımız olacak. Endüstri 4.0’dan sonra Eğitim 4.0’ı yapacağımız yenilikçi bir kılavuz ortaya koyma eğilimindeyiz. Avrupa Birliği projelerinde yetkin bir şekilde faaliyet göstereceğiz. Milli Eğitim Bakanlığı’nın yanı sıra özel sektördeki şirketlerle temas kurarak, enerji verimliliği ve endüstri konularında çalışmalar yapmayı planlıyoruz. Kapsamlı bir dernek olacağız.